چه عواملی باعث ایجاد درد ناحیه نشیمنگاه یا رکتوم می شود؟

درد نشیمنگاه به هرگونه درد یا ناراحتی در قسمت تحتانی دستگاه گوارش (GI) گفته می شود. این درد شایع به ندرت علت جدی دارد و غالباً، ناشی از اسپاسم عضلانی یا یبوست است. گاهی اوقات، درد رکتوم با علائم دیگری مثل خارش، سوزش، ترشحات و خونریزی همراه است.

در ادامه به بررسی علت ایجاد این علائم و زمان مراجعه به پزشک می پردازیم. البته در اغلب موارد علائم ایجاد شده در خانه قابل درمان است، اما در شرایطی ممکن است به آنتی بیوتیک یا داروی دیگری احتیاج باشد. مهمترین علت ایجاد این درد به این شرح است :

بواسیر یا هموروئید داخلی

بیماری بواسیر یا هموروئید یکی از شایع ترین علت های درد نشیمنگاه است. تقریبا از هر 4 بزرگسال، 3 نفر در طول زندگی خود این بیماری را تجربه می کنند. این بیماری متورم و واریسی شدن عروق در این بخش از دستگاه گوارش است.

علائم هموروئید بستگی به موضع ایجاد آن دارد. زیرا این بیماری می تواند داخل راست روده ایجاد شده و در صورتی که بیماری پیشرفت کند، زائده های آن از بدن خارج شود. همچنین ممکن است، عروق خارج این ناحیه را تحت تاثیر قرار دهد. علاوه بر درد، بواسیر می تواند باعث ایجاد علائم زیر شود:

• خارش یا سوزش
• تورم 
• اختلال در دفع
• لمس برآمدگی گوشتی، شبیه کیست 

بواسیر خارجی یا ترومبوزه

بواسیر خارجی بیماری شایعی است و همان طور که از نام آن نیز مشخص است، عروق خارج نشیمنگاه را تحت تاثیر قرار می دهد. در صورت پیشرفت شدن بواسیر خارجی لخته خونی در آن تجمع می کند، در این حالت به بواسیر خارجی، ترومبوزه (لخته خون) نیز گفته میشود. لخته خون سفت شده و با اینکه خطرناک نیست، می تواند به شدت دردناک باشد. علاوه بر درد بواسیر ترومبوزه می تواند علائم زیر را نیز ایجاد کند.

• خارش و سوزش 
• تورم یا لمس توده 
• خونریزی هنگام عبور مدفوع 

شقاق یا فیشر

برش و ترک های عمیق که در دیواره کانال مقعد و یا مخاط آن ایجاد می شود شقاق یا فیشر مقعدی نامیده میشود. این بیماری شایع اغلب در نوزادان و زنانی که به تازگی زایمان کرده اند، مشاهده می شود.

این بیماری معمولاً در اثر عبور مدفوع سخت یا بزرگ، که موجب کشیدگی لایه نازک رکتوم می گردد، ایجاد می شود. این ترک عمیق معمولاً با گذشت زمان و به کندی بهبود می یابد، اما هرگونه حرکت روده می تواند بافت رکتوم را مجدد تحریک کرده و موجب التهاب گردد. علاوه بر درد، شقاق می تواند باعث ایجاد علائم زیر شود:

• خون قرمز روشن روی مدفوع یا کاغذ توالت
• خارش اطراف
• مشاهده زخم کوچک در اطراف بافت 

فیستول مقعدی

ناحیه راست روده با غدد کوچکی احاطه شده است که وظیفه آنها ترشح چربی، برای سالم نگه داشتن پوست اطراف آن است. در صورتی که دهانه یکی از این غدد مسدود شود، عفونتی در آنها تجمع می کند که با نام آبسه شناخته می شود. تقریبا نیمی از آبسه ها به فیستول یا همان تونل های کوچک که غده آلوده را به پوست وصل می کند، تبدیل می شود. علاوه بر درد، فیستول مقعد می تواند علائم دیگری را نیز ایجاد کند، این علائم عبارتند از :

• تورم و التهاب
• دشوار شدن تخلیه روده
• مشاهده خون یا  ترشحات چرک حین دفع
• تب

صدمه جزئی یا آسیب های دیگر

در بسیاری از موارد، صدمه یا آسیب دیدگی راست روده حین رابطه جنسی یا استمناء علت این درد است. همچنین درد می تواند ناشی از صدمه دیدن این ناحیه حین انجام فعالیت های بدنی باشد. علاوه بر درد رکتوم، این صدمات می توانند علائم زیر را نیز ایجاد کنند:

• خون ریزی
• ورم
• اختلال در تخلیه روده 

بیماری مقاربتی (STD)

بیماری های مقاربتی یا آمیزشی، مجموعه ای از عفونت ها بوده که از طریق رابطه جنسی منتقل می شوند. در صورتی که این بیماری ها از دستگاه تناسلی به راست روده منتقل شوند. ممکن است باعث ایجاد درد شوند. مهمترین بیماری های آمیزشی عبارتند از:

• سوزاک
• کلامیدیا
• تبخال تناسلی
• سیفلیس
• ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)

STD ها علاوه بر درد رکتوم، می توانند باعث ایجاد علائم زیر شوند:

• خونریزی جزئی
• خارش
• درد
• ترشحات

اسپاسم عضلانی (proctalgia fugax)

در برخی مواقع درد رکتوم، ناشی از اسپاسم عضلات در این ناحیه است. این وضعیت در بین زنان در مقایسه با مردان دو برابر شایع تر است و اغلب در میان افراد 30 تا 60 ساله مشاهده می شود. نتیجه یک تحقیق به اثبات رسانده است که بین 8 تا 18 درصد از مردم درد ناشی از اسپاسم عضلات را در طول زندگی خود تجربه می کنند.  اسپاسم عضلات علاوه بر درد می تواند علائم دیگری را نیز ایجاد کند، این علائم عبارتند از :

• اسپاسم های ناگهانی و شدید
• اسپاسم هایی که چند ثانیه یا چند دقیقه طول می کشد.

 سندرم زخم منفرد رکتوم

سندرم زخم منفرد رکتوم اختلال نادری است، که منجر به ایجاد زخم در روده می شود.  این زخم ها ممکن است خونریزی کرده و یا ترشحاتی از آنها خارج شود. تا به حال علت این سندرم نادر مشخص نشده است، اما محققان بر این باورند که این سندروم با یبوست مزمن در ارتباط است. سندرم زخم منفرد رکتوم، علاوه بر درد می تواند باعث ایجاد علائم زیر شود:

• یبوست
• درد هنگام عبور مدفوع
• خونریزی یا ترشحات دیگر
• احساس پر بودن یا فشار در لگن
• بی اختیاری در کنترل حرکات روده

تانسموس

تانسموس وضعیتی است که موجب نیاز مداوم و سریع بیمار به توالت می گردد و همراه با درد رکتوم است. این بیماری اغلب همراه با بیماری های التهابی روده (IBD)، مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو نمایان می شود. اما ممکن است در افرادی که مبتلا به IBD نیستند، نیز مشاهده گردد. در این موارد، ممکن است اختلالات دستگاه گوارش مانند یبوست و اسهال عامل این مشکل باشد. علاوه بر درد، تانسموس می تواند باعث علائم زیر شود:

• گرفتگی داخل و نزدیک روده
• احساس نیاز به تخلیه روده حتی بعد از انجام آن 

بیماری التهابی روده (IBD)

IBD نوعی از اختلالات روده ای است که می تواند باعث التهاب، درد و خونریزی در دستگاه گوارش از جمله روده شود.  بیماری IBD، شامل دو نوع شایع بیماری کرون و کولیت اولسراتیو (UC) است و علائم آن بستگی به نوع بیماری دارد. همچنین علائم می تواند با گذشت زمان بهبود یافته و یا تشدید شود. علاوه بر درد، IBD هایی مانند بیماری کرون و کولیت می توانند باعث علائم زیر شوند:

• درد شکم و گرفتگی 
• خون در مدفوع
• یبوست
• اسهال
• تب
• کاهش اشتها
• کاهش وزن ناخواسته

پروکتیت

بیماری پروکتیت باعث التهاب در دیواره راست روده می شود. اگرچه این بیماری در افراد مبتلا به IBD شایع تر است، اما می تواند بر همه افراد تأثیر بگذارد. بیماری های مقاربتی یا STD ها می توانند باعث ایجاد پروکتیت شوند. همچنین تاباندن اشعه برای درمان سرطان نیز می تواند عامل این بیماری باشد. علاوه بر درد رکتوم، پروکتیت می تواند علائم دیگری را نیز ایجاد کند، این علائم عبارتند از :

• اسهال
• احساس پر بودن یا فشار در راست روده
• احساس مداوم نیاز به دفع، حتی پس از انجام آن
• خونریزی یا ترشحات دیگر

آبسه

راست روده توسط غدد یا حفره هایی احاطه شده است. اگر باکتری ها و مدفوع وارد این حفره ها شوند، می توانند باعث آلودگی شده و در صورت تشدید، این عفونت، ممکن است از طریق بافت های اطراف گسترش یافته و تونلی را ایجاد کند که به آن فیستول گفته می شود. آبسه علاوه بر درد رکتوم می تواند علائمی دیگری را نیز ایجاد کند، این علائم عبارتند از :

• قرمزی پوست اطراف این ناحیه
• تب
• خون ریزی
• تورم
• ادرار دردناک
• مشکل در تخلیه ادرار

خشک شدن مدفوع

خشک شدن مدفوع مشکل شایعی است که می تواند باعث ایجاد درد شود. یبوست مزمن می تواند باعث تجمع توده ای از مدفوع سخت در روده شده و عامل این مشکل به شمار می رود.  اگرچه خشکی مدفوع در افراد مسن شایع تر است، اما ممکن است در هر سنی رخ دهد. این مشکل علاوه بر درد، می تواند علائم دیگری را نیز ایجاد کند، این علائم عبارتند از :

• درد شکم
• نفخ شکم یا راست روده
• حالت تهوع
• استفراغ

پرولاپس رکتوم

هنگامی اتفاق می افتد که روده از ناحیه نشیمنگاه بیرون زده باشد. این مشکل نادر، در بزرگسالان متداول تر است و زنان بالای 50 سال شش برابر بیشتر از مردان در معرض این بیماری قرار دارند. با این حال، میانگین سنی زنان مبتلا  به پرولاپس رکتوم 60 و مردان مبتلا به این مشکل 40 سال است. پرولاپس رکتوم علاوه بر درد، می تواند علائم دیگری را نیز ایجاد کند، این علائم عبارتند از :

• خروج توده ای از بافت روده
• بی اختیاری مدفوع
• یبوست
• خون ریزی

سندرم لواتور

سندرم لواتور (سندرم لواتور آنی) شرایطی است که باعث ایجاد درد نشیمنگاهی می شود. این درد ناشی از اسپاسم عضلات کف لگن است. اگرچه زنان بیشتر از مردان این شرایط را تجربه می کنند. اما امکان درگیری مردان با این شرایط نیز وجود دارد. این سندروم علاوه بر درد رکتوم، می تواند باعث ایجاد علائم زیر گردد.

• درد در سمت چپ شکم
• درد در مهبل
• نفخ
• درد مثانه
• درد همراه با ادرار کردن
• بی اختیاری ادرار
• مقاربت دردناک

آیا درد نشیمنگاه ناشی از سرطان است؟

سرطانهای مقعد، کولورکتال و روده بزرگ در ابتدا بدون درد هستند، و معمولاً علائمی را ایجاد نمی کنند. اما اگر تومورها به اندازه ای بزرگ شوند که بافت ها یا اندام های اطراف خود را تحت فشار قرار دهند، ممکن است علائمی مثل درد یا ناراحتی ظاهر شوند. شایع ترین علامت سرطان رکتوم خونریزی روده، خارش و احساس توده ای در ناحیه نشیمنگاهی است. 

اما درد بیشتر ناشی از شرایط دیگری مثل آبسه ها و بواسیر است. اگر در مورد وضعیت سلامت خود نگرانی دارید، بهتر است که با  پزشک مشورت کنید تا علائم شما را ارزیابی کرده و در مورد مراحل درمان به شما کمک کند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

درد موقتی و گاه به گاه نشیمنگاه نیازی به نگرانی و رسیدگی فوری ندارد. اما اگر این درد به طور مداوم ایجاد می شود، بهتر است با یک پزشک در این مورد مشورت نمایید. به علاوه اگر درد رکتوم در نیمه تحتانی بدن تشدید شده یا گسترش می یابد، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. در صورت تجربه هر یک از این علائم لازم است، هرچه سریع تر با یک پزشک مشورت نمایید.

• تب
• لرز
• ترشحات
• خونریزی مداوم

منبع : بهترین دکتر بواسیر

عوارض مشاغل کم تحرک بر روی بدن و راهکار کاهش این عوارض

با ورود تکنولوژی های مختلف و ماشینی شدن زندگی در چندین دهه اخیر، تغییرات چشمگیری در زندگی افراد جامعه پدیدار شده است که مهمترین آنها تحت تاثیر قرار دادن مشاغل است. این روند که همچنان نیز رو به گسترش است، موجب شده تحرک تا حد زیادی کاهش پیدا کند.

 به گونه ای که با نگاهی به زندگی پشت میز نشینان در می یابیم که بیشتر این افراد بیش از 8 ساعت در روز می نشینند و این خود مشکلات عمده ای را برای آنان به همراه خواهد داشت. شاید شما نیز جزو افرادی هستید، که مدت زمان طولانی را در محیط کار خود سرگرم انجام فعالیت های روزانه هستید و نمی دانید که با این کار چه آسیب جدی را به سلامت جسمی خود وارد می کنید. در این مقاله سعی کردیم، عوارض جدی از مشاغل کم تحرک را برای شما شرح دهیم تا شاید با نگاهی به آنها هر چه سریعتر به فکری حل این مشکل جدی باشید. پس مطالعه این مقاله را از دست ندهید.

بیماری های نشیمنگاهی و گوارشی

شاید تا به حال به موضوع دقت نکرده باشید، اما خوب است بدانید مهمترین عامل در رشد روز افزون بیماری های گوارشی و نشیمنگاه شغل های کم تحرک است، نشستن و ایستادن های طولانی مدت می تواند وضعیت دستگاه گوارش و به طبع مقعد را تحت تاثیر قرار دهد.

تحقیقات نشان داده بیماری های مقعدی رابطه مستقیمی با نشستن طولانی مدت و کم تحرکی دارند، زیرا در این حالت اولاً فشار زیادی بر روی عضلات این ناحیه وارد شده و ریسک ابتلا به بیماری های نشیمنگاهی را افزایش میدهد، دوماً زیاد نشستن موجب می شود، عملکرد روده ها با مشکل مواجه شده و نتوانند به درستی به وظیفه خود که گوارش است، عمل کنند. به همین سبب اغلب این افراد دچار یبوست می شوند و یبوست نتیجه ای به جز آسیب، به مقعد را در پی ندارد. مهمترین بیماری های گوارشی که در این حالت افراد را تحت تاثیر قرار می دهد، بدین شرح است:

• بواسیر(هموروئید) : شایع ترین بیماری مقعدی است. این بیماری در اثر متورم شدن و یا گشاد شدن عروق در ناحیه مقعد پدید می آید و مهمترین علت آن، یبوست است.
• شقاق(فیشر) : این عارضه مقعدی در اثر ایجاد شکاف عمیق در دیواره کانال مقعدی و یا مخاط آن ایجاد می شود. مهمترین علت شقاق نیز یبوست و یا اسهال طولانی مدت است.
• کیست مویی: بیماری کیست مویی رابطه ای مستقیم با نشستن طولانی مدت داشته به گونه ای که به بیماران رانندگان نیز معروف است. این بیماری با برگشت مو به داخل پوست و توده متورم در ناحیه دنبالچه نمایان می شود. علت کیست مویی سایش پوست به علت کم تحرکی و نشستن به مدت طولانی است.
• فیستول مقعدی : فیستول مقعدی ایجاد مجرای غیر طبیعی میان دو ارگان از بدن است. التهاب روده، مشکلات گوارشی و عدم درمان طولانی مدت آبسه های مقعد مهمترین علت این بیماری است.

تضعیف سیستم ایمنی بدن

یکی از مشکلاتی در این مورد کمتر به آن پرداخته می شود، ارتباط مستقیم کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن با نشستن های طولانی مدت است. از آنجایی که افراد مختلف در یک اداره به مدت طولانی در کنار هم هستند، این گونه محیط ها فضای بسیار مناسبی برای رشد انواع باکتری، میکروب و قارچ ها به شمار می رود. اگر کمی به محیط کار خود دقت داشته باشید، متوجه خواهید شد که ویروس هایی مانند سرماخوردگی به راحتی منتقل می شوند.

اضافه وزن

پشت میز نشینی می تواند سرعت سوخت و ساز در بدن را به شدت کاهش دهد و موجب اضافه وزن گردد. از طرفی طولانی مدت نشستن با افزایش فشار خون و کلسترول همراه است، زیرا این عمل جریان گردش خون را کاهش داده و عملکرد رگ ها را بهبود می بخشد. هر مقدار جریان گردش خون سریع‌تر باشد، اکسید نیتریک بیشتری ترشح شده و رگ ها سالم تر و نرم تر است.

کشیدگی مهره های گردن

مسلماً نشستن های طولانی مدت در مقابل کامپیوتر موجب می شود برای تایپ، مطالعه یک مطلب و یا پاسخگویی به تلفن ها خم شوید، و این امر نتیجه ای جز از بین رفتن تعادل مهره های گردن و نیز کشیده شدن آنها را به دنبال نخواهد داشت.

درد شانه ها و کمر

در حالت نشسته شانه ها و نیز کمر فشار بسیار بیشتری را تحمل می کنند، زیرا که در این حالت وظیفه تحمل وزن بدن بر عهده شانه ها و نیز عضله ذوزنقه یا تراپزیوس (عضله ای که گردن را به شانه ها متصل می کند.) است و به این ترتیب فشار بسیار زیادی را به آنها تحمیل می نماید.

از طرفی دیگر نشستن های طولانی مدت همراه با درد کمر است و خطر ابتلا به دیسک کمر را به شدت افزایش می دهد. زمانی که فرد می نشیند، عضله داخل داخلی شکمی (عضله پسواس) منقبض شده و ستون فقرات را به سمت جلو متمایل می کند از طرفی دیگر نشستن موجب می شود، وزن بدن به جای تقسیم شدن بر روی کل ستون فقرات بر روی استخوانهای نشیمنگاهی فشار وارد کند و ریسک کمر درد و دیسک کمر را افزایش دهد.

پوکی استخوان ها

راه رفتن، ورزش و فعالیت بدنی می تواند نقش عمده ای در حفظ سلامت استخوانها ایفا نماید. در نتیجه با نشستن به مدت طولانی استخوان ها تضعیف شده و فرد در طولانی مدت در معرض پوکی استخوان قرار میگیرد.

کاهش عملکرد مغز

راه رفتن و فعالیت های روزانه می تواند گردش خون تازه و اکسیژن دار را در مغز افزایش دهد. با ورود اکسیژن، مواد شیمیایی در مغز ترشح میشود که عملکرد آنها را بهبود می بخشد. اما زمانی که فرد به مدت طولانی نشسته است، عدم تحرک عضلات گردش خون را کاهش داده و نتیجه ای جز کاهش عملکرد مغز را به دنبال نخواهد داشت.

تضعیف سلامت روان

نتایج تحقیقات مختلف به اثبات رسانده است که نشستن به مدت طولانی میتواند سلامت روان را تضعیف نماید، زیرا در این حالت استرس فرد بیشتر شده و موجب می شود از نظر روحی آسیب ببیند.

افزایش خطر ابتلا به سرطان

نتایج یک تحقیق به اثبات رسانده است که زنانی که بیشتر از 6 ساعت در روز می نشینند در مقایسه به زنانی که کمتر از 3 ساعت در روز می نشینند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه، تخمدان و خون قرار دارند، به علاوه یکی از علل افزایش خطر سرطان های آندومتر (مخاط رحم)، ریه و حتی روده بزرگ نشستن بی وقفه بیشتر از 2 ساعت است.

روش های پیشگیری

خوشبختانه تمامی عوارض ذکر شده برای زیاد نشستن قابل پیشگیری و بهبود است، تنها کافی است با رعایت چند نکته ساده، از این مشکل پیشگیری نمایید. برخی از مهمترین این نکات عبارتند از :

کاهش مدت زمان نشستن

در درجه اول لازم است مدت زمان نشستن خود را به حداقل کاهش دهید و مسلماً لازم است، میزان فعالیت به همین نسبت افزایش یابد. برای این منظور به نکات زیر دقت نمایید.

• زمان های مشخصی را تعیین کرده که از جای خود بلند شده و حداقل چند قدم راه بروید. بهتر است حداقل هر یک ساعت یکبار از جای خود بلند شوید.
• استفاده از پله ها را جایگزین آسانسور کنید.
• بهتر است با ماشین شخصی به اداره نروید و یا حداقل ماشین را کمی دورتر پارک کرده و مسافتی را پیاده روی کنید.
• می توانید جلسه های غیر رسمی را در محیط های باز برگزار کنید.
• به جای آنکه با همکارانتان از طریق پیام رسان ها صحبت کنید، از جای خود بلند شده و حضوراً خواسته خود را عنوان نمایید.
• صرف ایستاده ناهار و یا صبحانه می تواند ایده خوبی برای جلوگیری از نشستن به مدت طولانی باشد.

تغییر در رژیم غذایی

ایجاد تغییر اساسی در رژیم غذایی می تواند به بهبود وضعیت و پیشگیری از این مشکلات کمک نماید. این تغییرات عبارتند از :

• مصرف خوراکی های حاوی اسیدهای چرب امگا-3، لوتئین، روی، و ویتامین های A، C و E می تواند در بهبود بینایی موثر باشد.
• مصرف مرکبات، فلفل های قرمز، بروکلی، سیر، زنجبیل، کیوی می تواند در تقویت سیستم ایمنی بدن اثر گذار باشد.
• مصرف مصرف جلبک دریایی، قهوه، چای، حبوبات، گوشت بدون چربی، و ادویه هایی مانند زنجبیل، فلفل می تواند در افزایش سرعت متابولیسم بدن و یا سوخت و ساز موثر باشد.
• برای افزایش بهبود عملکرد مغز مصرف خوراکی هایی مثل ماهی های چرب مانند سالمون و قزل آلا، بلوبری، مغزها و دانه های خوراکی توصیه می شود.
• افزودن فیبر به رژیم غذایی می تواند تاثیر بسیار زیادی در جلوگیری و درمان یبوست داشته باشد. برای این منظور کافی است مصرف انواع میوه ها، سبزیجات و غلات را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
• نوشیدن حداقل 8 لیوان آب در طول روز را فراموش نکنید!

منبع